Αφιέρωμα στην Σοφία Κόπολα - «Χαμένοι στη Μετάφραση» της Έβδομης Τέχνης

Γεννημένη στις 14 Μαΐου του 1971, στη Νέα Υόρκη των Ηνωμένων Πολιτειών, η Σοφία Κόπολα (Sofia Coppola) ακολούθησε με επιτυχία τα καλλιτεχνικά βήματα του θρυλικού πατέρα της, Φράνσις Φορντ Κόπολα, διατηρώντας παράλληλα τη δική της αισθητική ματιά. Αν και αρχικά εμφανίστηκε από μικρή ηλικία μπροστά από την κάμερα, γρήγορα την κέρδισε η σκηνοθεσία. Με αφορμή τα γενέθλιά της, παρακολουθούμε τις πέντε καλύτερες ταινίες της βραβευμένης με Όσκαρ δημιουργού.

«Αυτόχειρες Παρθένοι» (The Virgin Suicides - 1999) της Σοφίας Κόπολα (Η.Π.Α.)

Το μυθιστόρημα έχει την ιδιαιτερότητα ότι έχει γραφτεί σε πρώτο πληθυντικό πρόσωπο μέσα από την οπτική γωνία μιας ανώνυμης ομάδας εφήβων αγοριών που γοητεύτηκαν από τα κορίτσια, κάτι που θυμίζει χορό αρχαίας τραγωδίας. Οι αφηγητές βασίζονται σε ενθύμια και συνεντεύξεις συλλεγμένες τις δυο δεκαετίες μετά τις αυτοκτονίες για να κατασκευάσουν την διήγηση. Το μυθιστόρημα είναι πλούσιο σε λεπτομερείς περιγραφές και χρησιμοποιεί παρατηρήσεις για την κατάσταση του σπιτιού των Λίσμπον και του περιεχόμενου των δωματίων των κοριτσιών για να προωθήσει την πλοκή. Το αποτέλεσμα είναι ότι ο αναγνώστης αποκτά πρόσβαση στους κύριους χαρακτήρες σαν να ήταν ένας από τους παρατηρητές γείτονες.

Η ταινία πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο Διεθνές Φεστιβάλ των Καννών και η Σοφία Κόπολα παρουσιάζει ήδη από την πρώτη μεγάλου μήκους δημιουργία της, πολύ ελπιδοφόρα μηνύματα. Το σκοτεινό και ομιχλώδες σκηνοθετικό ντεμπούτο της, με την ονειρική αισθητική και την ασφυκτική ατμόσφαιρα. Πρωταγωνιστούν οι: Κίρστεν Ντανστ, Κάθλιν Τέρνερ, Τζέιμς Γουντς, Ντάνι ντεΒίτο, Τζος Χάρτνετ, σ' ένα φιλμ που διαθέτει παράλληλα κι ένα εξαιρετικό σάουντρακ.

Η ταινία περιστρέφεται γύρω από έναν μεσήλικα ηθοποιό, τον Μπομπ (Μπιλ Μάρεϊ), και μια νεαρή κοπέλα την Σαρλότ (Σκάρλετ Γιόχανσον), η οποία αποφοίτησε πρόσφατα από το Πανεπιστήμιο. Βρίσκονται για διαφορετικούς λόγους στην Ιαπωνία και μεταξύ τους αναπτύσσεται συμπάθεια μετά από μια τυχαία συνάντηση σε ένα ξενοδοχείο του Τόκιο.

Ο Μπομπ είναι ένας ξεπεσμένος σταρ του κινηματογράφου της δεκαετίας του 1970 που βρίσκεται στο Τόκιο για τις ανάγκες ενός διαφημιστικού εγχώριας μάρκας ουίσκι. Ενώ η Σαρλότ, είναι μία νεαρή σύζυγο ενός επαγγελματία φωτογράφου, που περνάει τις ώρες της μοναχικά.

Αυτή είναι η δεύτερη - και καλύτερη - ταινία της σκηνοθέτριας, μετά από το «Αυτόχειρες Παρθένοι» (The Virgin Suicides). Πρωταγωνιστούν: ο Μπιλ Μάρεϊ, η Σκάρλετ Γιόχανσον, ο Τζιοβάνι Ριμπίζι και η Άννα Φάρις. Ενώ την παραγωγή έχει ο Ρος Κατζ, μαζί με την Κόπολα, η οποία υπογράφει και το Σενάριο το οποίο τιμήθηκε με το αντίστοιχο Όσκαρ. Συγκεκριμένα το φιλμ προτάθηκε για τέσσερα βραβεία Όσκαρ, κερδίζοντας αυτό του Πρωτότυπου Σεναρίου, καθώς και για πέντε Χρυσές Σφαίρες και οκτώ βραβεία BAFTA, κερδίζοντας αντίστοιχα τρεις Χρυσές Σφαίρες και τρία βραβεία BAFTA.

Ο Τζόνι Μάρκο είναι διάσημος ηθοποιός, ζει μέσα στις καταχρήσεις και κατοικεί στο θρυλικό Chateau Marmont Hotel στο Χόλιγουντ. Οι μέρες του είναι μια θολούρα από ποτά, γυναίκες, γρήγορα αυτοκίνητα και φανατικούς θαυμαστές. Παγιδευμένος σε έναν τεχνητό κόσμο γεμάτο διασημότητες, ο Τζόνι έχει χάσει κάθε ίχνος του πραγματικού του εαυτού. Όλα όμως αλλάζουν όταν η 11χρονη κόρη του εμφανίζεται απροειδοποίητα και άθελά της αρχίζει να τον προσγειώνει.

Η σκηνοθέτιδα Σοφία Κόπολα δίνει άλλο ένα δείγμα της ιδιαίτερης αισθητικής της και προς έκπληξη όλων, κερδίζει τον Χρυσό Λέοντα στο 67ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας. Αυτή τη φορά συνεργάζεται με τους Στίβεν Ντορφ (»Public Enemies») και Ελ Φάνινγκ (»The Curious Case of Benjamin Button»). Μαζί τους και οι ηθοποιοί: Λόρα Ράμσεϊ, Μπενίσιο Ντελ Τόρο, Μισέλ Μόναγκαν, Ρόμπερτ Σβάρτσμαν.

Η Σοφία Κόπολα γεννήθηκε το 1971 στην Νέα Υόρκη. Η πρώτη της ταινία μεγάλου μήκους ήταν η κινηματογραφικού διασκευή του μυθιστορήματος του βραβευμένου με Πούλιτζερ, Τζέφρι Ευγενίδη,  «Αυτόχειρες Παρθένοι», η οποία έκανε πρεμιέρα στις Κάννες. Η επόμενη ταινία της, «Χαμένοι στη Μετάφραση» απέσπασε το Όσκαρ Πρωτότυπου Σεναρίου. Η τρίτη ταινία μεγάλου μήκους που έγραψε και σκηνοθέτησε ήταν το «Marie Antoinette», η οποία ήταν εν μέρει βασισμένη στη βιογραφία «Marie Antoinette: The Journey» της Αντόνια Φρέιζερ. Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Καννών, ενώ χάρισε στη σχεδιάστρια κοστουμιών Μιλένα Κανονέρο ένα Όσκαρ για την καταπληκτική δουλειά της στην ταινία.

Στον εμμονικό με τη δόξα, κόσμο του Λος Άντζελες, μια παρέα εφήβων διασκεδάζουν ξέφρενα, παραβιάζοντας τα σπίτια διασημοτήτων στους λόφους του Χόλυγουντ. Βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα, η παρέα προσκολλημένη στην αίγλη, έβρισκαν τους διάσημους στόχους τους διαδικτυακά και λήστεψαν πολυτελή αντικείμενα αξίας μεγαλύτερης από 3 εκατομμύρια δολλάρια. Ανάμεσα στα θύματα τους, οι Πάρις Χίλτον, Ορλάντο Μπλουμ και Ρέιτσελ Μπίλσον, ενώ η συμμορία έγινε γνωστή ως «The Bling Ring». Με τους Έμα Γουότσον, Λέσλι Μαν, Τέσα Φαρμίγκα, Έριν Ντάνιελς, Νίνα Σιεμάσκο, Ίσραελ Μπρούσαρντ, Κέιτι Τσανγκ, ΤαΪσα Φαρμίγκα, Κλερ Τζουλιέβ, Τζόρτζια Ροκ.

«Θυμάμαι την ιστορία, όταν ακούστηκε στις ειδήσεις, αλλά δεν είχα δώσει ιδιαίτερη σημασία τότε. Όταν διάβασα το άρθρο στο Vanity Fair ωστόσο, έμοιαζε με ταινία: ήταν απίστευτο, και είχε νέα, όμορφα παιδιά να φέρονται άσχημα με φόντο ένα τόσο λαμπερό σκηνικό. Αυτό που με εντυπωσίασε περισσότερο από όλα είναι οι δηλώσεις τους- δεν ένοιωθαν ότι είχαν κάνει κάτι κακό, το μόνο που τους ενδιέφερε ήταν η δόξα που τους είχε αποφέρει η σύλληψη τους. Διάβασα τις σημειώσεις των δημοσιογράφων και της αστυνομίας, συνάντησα και κάποια από τα παιδιά, προσπαθώντας να καταλάβω όσο γίνεται περισσότερα. Άρχισα να σκέφτομαι πως φερόμουν εγώ στην ηλικία τους, και προσπάθησα να μπω στη θέση τους. Για παράδειγμα, σκεφτόμουν όλα εκείνα τα πράγματα που θα έκανα, απλά για να γίνω αποδεκτή στην παρέα. Όσο για τους γονείς τους, είχα δει τη μητέρα ενός από τα κορίτσια σε κάποιο ριάλιτι σόου, και βάσισα την προσωπικότητα της σε αυτά που είχα δει.» - Σοφία Κόπολα

«Έκανα πολλή έρευνα. Ήταν πολύ σημαντικό για μένα, το γεγονός ότι πολλοί από τους διαλόγους, ήταν πράγματα που πραγματικά ειπώθηκαν από τους Νέιερς. Παράλληλα όμως, είναι βέβαιο ότι πολλά από τα οποία έλεγε, ήταν κατασκευασμένα, όλοι γνωρίζουμε ότι η τηλεόραση των ριάλιτι δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα. Είναι και οι ίδιοι ηθοποιοί κι ακολουθούν σενάρια κι οδηγίες. Οπότε ναι, βασίζεται η Νίκι σε πραγματικό χαρακτήρα, ο οποίος με τη σειρά του όμως προσποιούταν έναν άλλο. Είναι κατά κάποιο τρόπο διαχωρισμένος σε δύο επίπεδα.» - Έμα Γουότσον

«Προσπαθώ να δείχνω κατανόηση και να μην είμαι επικριτική. Δεν ήθελα να παρουσιάσω τις πράξεις τους ως σωστές, αλλά ήθελα το κοινό να αποφασίσει μόνο του. Δε μου αρέσει να υποδεικνύω στο θεατή πως να σκέφτεται. Το μόνο που ήθελα όντως να μείνει, ήταν πως παιδιά από οικογένειες χωρίς δυνατές αξίες μπορούν να επηρεαστούν και να παρασυρθούν... Σκεφτόμουν πως αυτά τα παιδιά πρέπει να επηρεάζονται από όλου αυτό, πως τα ριάλιτι τους φαίνεται κάτι απολύτως φυσιολογικό, έχοντας μεγαλώσει με αυτά. Δεν είμαι σίγουρη τι πιστεύει ο κόσμος για τα παιδιά αυτά, ίσως και να συναρπάζει κάποιους το πόσο μακρυά φτάσανε. Μετά το «Somewhere», είχα τη διάθεση να κάνω μια πιο «γρήγορη» ταινία. Ωστόσο, υπάρχουν και μεγάλες σε διάρκεια λήψεις, όπως αυτή όταν βλέπουμε το σπίτι από ψηλά και τα παιδιά να μετακινούνται από δωμάτιο σε δωμάτιο. Η λήψη από τον απέναντι λόφο ήταν ιδέα του Χάρη Σαββίδη, διευθυντή φωτογραφίας. Λατρεύω αυτή τη λήψη και χαίρομαι για τη συνεισφορά του, γιατί αναζητούσα διαφορετικούς τρόπους να δείξουμε τις ληστείες. Με βοήθησε και με υποστήριξε πολύ σε όλες τις ταινίες μου. Το σπίτι της Πάρις Χίλτον, ήταν το μόνο αληθινό στο οποίο κάναμε γυρίσματα. Για τα υπόλοιπα, αυτοσχεδιάσαμε. Πρέπει ωστόσο να παραδεχτώ, ότι ήταν συναρπαστικό όσο βρισκόμασταν εκεί, να βλέπουμε τον ιδιαίτερο κόσμο της, τις ντουλάπες της. Πίστευα ότι η Έμμα Γουάτσον, θα ήταν ιδανική ως Νίκι, αλλά ταυτόχρονα μου αρέσει να δουλεύω και με παιδιά που μόλις ξεκινούν τις καριέρες τους. Είναι γεμάτα ενθουσιασμό και φρεσκάδα. Προσπαθώ συνεχώς να τα κάνω να αισθάνονται άνετα, και να περνάνε πολύ χρόνο μαζί πρι τα γυρίσματα, ώστε το δέσιμο να φαίνεται φυσικό. Θα χαρακτήριζα την ταινία ως μια προειδοποιητική ιστορία.» - Σοφία Κόπολα

Η ατμοσφαιρική ταινία, «Η Αποπλάνηση» (The Beguiled - 2017), βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Τόμας Κάλιναν, αφηγείται, μέσα από τη γυναικεία ματιά, την ιστορία ενός πληγωμένου στρατιώτη (Κόλιν Φάρελ) που, κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού Εμφύλιου Πολέμου και συγκεκριμένα το 1864, βρίσκει καταφύγιο, ώσπου να αναρρώσει, σε ένα σχολείο θηλέων οικότροφων στη Βιρτζίνια, όπου τον περιθάλπουν ως ηθικό τους χρέος. Η παρουσία του εκεί όμως, ξυπνά στα κορίτσια και τις μοναχικές γυναίκες του σχολείου (Νικόλ Κίντμαν, Κίρστεν Ντανστ, Ελ Φάνινγκ), καταπιεσμένα ένστικτα, πάθη και ανάγκες, προκαλώντας μεταξύ τους ανταγωνισμούς και συγκρούσεις που φτάνουν ακόμα και στα άκρα.

Η νέα ταινία της Σοφία Κόπολα, πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο επίσημο Διαγωνιστικό Τμήμα του 70ού Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ των Καννών, όπου και τιμήθηκε με το Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας. Πρωταγωνιστούν οι ηθοποιοί: Ελ Φάνινγκ, Νικόλ Κίντμαν, Κίρστεν Ντανστ, Ανγκουρί Ράις, Κόλιν Φάρελ, Ούνα Λόρενς. Επτά χρόνια μετά το «Somewhere», η Σοφία Κόπολα και η Ελ Φάνινγκ, συναντιούνται και πάλι στην μεγάλη οθόνη.

«Αυτό που με τράβηξε στην ιστορία είναι πως τη δύναμη την έχουν οι γυναίκες, παρόλο που η ιστορία λαμβάνει χώρα στον Αμερικανικό Εμφύλιο [...] Σηκώνονται το πρωί, ασχολούνται λίγη ώρα με τον κήπο. Μετά ακολουθούν η προσευχή, τα μαθήματα μουσικής και γαλλικών, το δείπνο και στη συνέχεια πάνε για ύπνο. Ώσπου κάποια στιγμή όλο αυτό αρχίζει να καταρρέει. Περιθάλπουν τον πληγωμένο στρατιώτη και από εκείνη τη στιγμή αρχίζει και εμφανίζεται ο εγωισμός τους.» - Ελ Φάνινγκ

Πηγή; tvxs