Σαν σήμερα, 9 Μαρτίου, γεννιέται στο Κλούσινο (180χλμ. δυτικά της Μόσχας) ο Γιούρι Αλεξέγιεβιτς Γκαγκάριν (Юрий Алексеевич Гагарин), σοβιετικός κοσμοναύτης, ο οποίος στις 12 Απριλίου 1961, σε ηλικία 27 ετών, έγινε ο πρώτος άνθρωπος που ταξίδεψε στο διάστημα.

Προερχόταν από φτωχή οικογένεια με τους γονείς του να δούλευαν στην κολλεκτίβα της περιοχής. Ο ίδιος, αφού δούλεψε σε χυτήριο, παρακολούθησε την τεχνική σχολή του Σαράτωφ, όπου άρχισε και τις πρώτες του πτήσεις με ελαφρά αεροπλάνα. Ο εκπαιδευτής του στη σχολή διέκρινε το ταλέντο του και τον σύστησε στην Πολεμική Αεροπορία (Σχολή Πιλότων Όρενμπουργκ, 1955-57), όπου διακρίθηκε για τις πτητικές του ικανότητες, την πειθαρχία και τη σωματική του δύναμη. Το 1959 επιλέχτηκε, μαζί με άλλους 20, για να εκπαιδευτεί ως κοσμοναύτης, με σκοπό την πρώτη επανδρωμένη διαστημική αποστολή.

Ακολούθησε μια πολύ σκληρή διαδικασία επιλογής και εκπαίδευσης, καθώς οι υποψήφιοι κοσμοναύτες έπρεπε, μεταξύ άλλων, να αντέξουν σε επιταχύνσεις 13 g, ενώ η ψυχολογική τους εκπαίδευση περιελάμβανε ένα 24ωρο σε ένα σκοτεινό και ηχομονωμένο δωμάτιο. Ο Γκαγκάριν μαζί με τον Γκέρμαν Τίτωφ, ήταν οι τελικοί υποψήφιοι για το πρώτο ταξίδι του ανθρώπου στο διάστημα. Η τελική απόφαση θέλησε τον Γκαγκάριν να πετάξει, με τον Τίτωφ ως εφεδρικό.

«Κοιτάζω τη Γη και είναι τόσο όμορφη». Αυτές ήταν οι πρώτες λέξεις του ανθρώπου στο διάστημα

Μόλις 1 ώρα και 48 λεπτά χρειάστηκαν για να εκτελεστεί η αποστολή του «Βόστοκ 1» (Ανατολή 1) που έστειλε τον Γκαγκάριν σε μια ελλειπτική τροχιά με απόγειο 302 χιλιόμετρα, περίγειο 175 χιλιόμετρα και περίοδο 89 λεπτά και 34 δευτερόλεπτα, κινούμενος με ταχύτητα 7,61 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο (27.396 χιλιόμετρα ανά ώρα). Η πτήση, αν και σύντομη, χρειάστηκε πολύ θάρρος καθώς κανείς δεν ήξερε πραγματικά εάν ο άνθρωπος θα μπορούσε να επιζήσει στο διάστημα. Οι πιθανότητες επιβίωσης κατά τους επιστήμονες ήταν μόλις 5%, ενώ η ασφαλής επιστροφή του στη Γη φάνταζε ως ένα μάλλον απίθανο ενδεχόμενο.

Ο Gagarin έγινε διάσημος και εξαιρετικά δημοφιλής παγκοσμίως, και του απονεμήθηκε ένας μεγάλος αριθμός μεταλλείων και βραβεύσεων, ανάμεσα τους και αυτό του Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης που αποτελεί και την ανώτατη διάκριση της χώρας. Δεν πήγε ξανά στο διάστημα, αλλά εκπαίδευσε άλλους κοσμοναύτες και ταξίδεψε σε πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων ήταν και η Ελλάδα. Είχε όμως, τραγικό και άδοξο τέλος όταν, μόλις 34 ετών, σκοτώθηκε μαζί με τον εκπαιδευτή του στη συντριβή ενός διθέσιου αεροσκάφους, σε μια πτήση ρουτίνας, κάτω από αδιευκρίνιστα αίτια.

Είχε επιλεχθεί να ηγηθεί της σοβιετικής αποστολής στο φεγγάρι, αλλά δεν πρόλαβε να επιστρέψει στο διάστημα. Οι στάχτες του τοποθετήθηκαν σε ειδική θέση στον τοίχο του Κρεμλίνου.

Η γενέτειρα πόλη του μετονομάστηκε σε πόλη Γκαγκάριν προς τιμήν του.

Πηγή: νόστιμον ήμαρ