ενημέρωση 7:47, 12 February, 2025

Η κρυστάλλινη σφαίρα του ΝΑΤΟ – Πρόγραμμα που προβλέπει τον πόλεμο;

Η πρόοδος της Τεχνητής Νοημοσύνης και τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία επιτρέπουν στα νέα συστήματα να προβλέπουν τις εχθρικές επιθέσεις - αλλά η διαδικασία δεν είναι εύκολη

 Μπορείς να προβλέψεις έναν πόλεμο; Το ερώτημα δεν είναι τόσο εύκολο να απαντηθεί, όμως μια εσθονική εταιρεία ισχυρίζεται ότι μπορεί με αποτελεσματικότητα να προβλέψει τις εχθρικές κινήσεις και να βοηθήσει έναν στρατό να τις αποκρούσει. Επίσης, μπορεί, με τη βοήθεια Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ), να εστιάσει σε κάποιο άτομο που είναι ύποπτο για κατασκοπεία και να αναλύσει τις κινήσεις του με εκπληκτική ακρίβεια. Η Aννα Μπέλοβα, απόφοιτος του κρατικού τεχνικού Πανεπιστημίου του Καλίνινγκραντ, του ρωσικού θύλακα στη Βαλτική, είναι μια λαμπερή νεαρή γυναίκα με ξανθιά περμανάντ και πέντε σειρές  μαργαριτάρια στον λαιμό της. Είναι επίσης ρωσίδα κατάσκοπος, ύποπτη για παρακολούθηση των σουηδικών ενόπλων δυνάμεων.

Με ένα κλικ του ποντικιού, ένας πυκνός ιστός από τις συνδέσεις της Μπέλοβα αναβοσβήνει στην οθόνη του υπολογιστή και ένας αναλυτής πληροφοριών ετοιμάζεται να εντοπίσει τα μοτίβα στη βιογραφία της, από τα σχολεία όπου φοίτησε μέχρι το έντονο ενδιαφέρον της για μια ναυτική βάση βόρεια της Στοκχόλμης. «Είναι σαν να μπαίνεις στο μυαλό του Σέρλοκ Χολμς», είπε στους Times ο Ράιτ Αρο, προγραμματιστής στην εσθονική εταιρεία στρατιωτικών πληροφοριών SensusQ. Η Μπέλοβα είναι φανταστικός χαρακτήρας και αποτελεί μέρος μιας από τις λιγότερο προαναγγελθείσες επαναστάσεις στον σύγχρονο πόλεμο και την κατασκοπεία. 

Το σύγχρονο πεδίο μάχης είναι ένας χείμαρρος εκατομμυρίων σημείων δεδομένων, που έρχονται όχι μόνο από ραντάρ, κάμερες drone και άλλους αισθητήρες, αλλά και από πιο ανορθόδοξες πηγές, όπως κανάλια στο Telegram και σήματα τοποθεσίας που εκπέμπονται από smartphone. Θεωρητικά, αυτές οι πληροφορίες είναι ένα εξαιρετικά ισχυρό εργαλείο, που καθιστά την κατάσταση «διαφανή» και δεν επιτρέπει στον αντίπαλο να εκμεταλλευτεί το στοιχείο του αιφνιδιασμού. Στην πράξη, όμως, γράφουν οι Times,το έργο του συνδυασμού όλων αυτών των στοιχείων, της μετατροπής τους σε χρήσιμα συμπεράσματα και της μεταφοράς τους στους ανθρώπους που τα χρειάζονται περισσότερο έχει συχνά αποδειχθεί αδύνατο, απορροφώντας αστρονομικούς όγκους υπολογιστικής ισχύος με μικρό αποτέλεσμα.

Υστερα από μια ψηφιακή άσκηση του βρετανικού στρατού, ο διοικητής παραπονέθηκε με υπόμνημά του στον δρα Τζακ Γουότλινγκ, ειδικό στους χερσαίους πολέμους στη δεξαμενή σκέψης Rusi στο Λονδίνο, ότι το λογισμικό «έτρωγε σαν ελέφαντας και έτρεμε σαν ποντίκι». Ωστόσο, μια τεχνολογία νέας γενιάς, καθοδηγούμενη από τις εξελίξεις στην ΤΝ και εμπλουτισμένη με δεδομένα από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ισχυρίζεται ότι μπορεί, όχι μόνο να κατανοήσει το παρόν αλλά και να προβλέψει το μέλλον. Η SensusQ, η οποία συνεργάζεται με αρκετούς δυτικούς στρατούς και υπηρεσίες ασφαλείας, ισχυρίζεται ότι το σύστημά της «Κρυστάλλινη Σφαίρα» μπορεί να προβλέψει, έως και δύο ημέρες νωρίτερα, τις εξελίξεις στο πεδίο της μάχης, όπως από πού μπορεί να προέλθει η επόμενη εχθρική επίθεση σε έναν συγκεκριμένο τομέα και πόσο δύσκολο μπορεί να είναι να αποκρουστεί.

Σε στρατηγικό επίπεδο, η εταιρεία εκτιμά ότι μπορεί να προβλέψει τις τάσεις μέχρι και τέσσερις έως έξι μήνες εκ των προτέρων. «Παίρνουμε εκατοντάδες χιλιάδες δεδομένα και προσπαθούμε να καταλάβουμε πού πηγαίνει το μέλλον», είπε ο Αρο στους Τimes. «Στοχεύουμε να περάσουμε από την επίγνωση της κατάστασης στην κατανόηση της κατάστασης: Από πού προέρχεται αυτός ο ελιγμός; Εχει κάποια σημαντικά κίνητρα; Πώς θα απαντήσουμε σε αυτόν;». Οπως οι περισσότερες επιχειρήσεις που συνεργάζονται με το στρατό και τις μυστικές υπηρεσίες, η SensusQ είναι προσεκτική σχετικά με το τι περιλαμβάνει τις δυνατότητές της. Υποστηρίζει ότι ακόμη και η παρουσίαση μιας υποθετικής μελέτης θα κινδύνευε να δώσει ευαίσθητες γνώσεις σε εχθρικές δυνάμεις.

Ωστόσο, επεσήμανε ένα περιστατικό από το 2018, όταν οι ΗΠΑ ανησύχησαν από την κίνηση ενός μηχανοποιημένου τάγματος του συριακού καθεστώτος και μισθοφόρων της ρωσικής ομάδας Βάγκνερ κοντά σε μια διμοιρία Αμερικανών πεζοναυτών, στη συριακή επαρχία Ντέΐρ ελ-Ζουρ. Προβλέποντας τον κίνδυνο, οι Αμερικανοί κάλεσαν αμέσως πυραυλικό πυροβολικό, μαχητικά αεροσκάφη, drones κρούσης και ελικόπτερα για να ενισχύσουν τη θέση τους. Την ώρα που οι Σύροι και οι Ρώσοι επιτέθηκαν, υπέστησαν τόσο έντονους βομβαρδισμούς που αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν μετά από τέσσερις ώρες, με μεγάλες απώλειες. Η πρόληψη έκανε όλη τη διαφορά. Η υποκείμενη ιδέα δεν είναι νέα, επισημαίνουν οι Times. Η Systematic, μια δανική εταιρεία λογισμικού που είναι ένας από τους μεγαλύτερους ευρωπαίους παίκτες στον κλάδο, υπάρχει από τα μέσα της δεκαετίας του 1980. Π

ιθανώς η πιο γνωστή εταιρεία του είδους είναι η Palantir, μια αμερικανική επιχείρηση ανάλυσης δεδομένων που πήρε το όνομά της από τα μαγικά είδωλα στα βιβλία του «Αρχοντα των Δαχτυλιδιών». Συνιδρυτής της είναι ο δισεκατομμυριούχος τεχνολογίας και υποστηρικτής του Τραμπ, Πίτερ Τιλ. Με στενούς δεσμούς με το Πεντάγωνο και πρωταγωνιστικό ρόλο στο πρόγραμμα αλγοριθμικού πολέμου «Project Maven», η Palantir βοηθά τους αμερικανούς και βρετανούς στρατιώτες να τροφοδοτούν τους Ουκρανούς με πληροφορίες που συλλέγονται σε μια στρατιωτική εγκατάσταση των ΗΠΑ στην κεντρική Ευρώπη. Ο Μάρκο Κάσελεχτ, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της SensusQ, είχε για πρώτη φορά την ιδέα να ιδρύσει τη δική του εταιρεία στρατιωτικών πληροφοριών όταν υπηρετούσε ως διοικητής μιας ομάδας του εσθονικού στρατού στο Αφγανιστάν.

Η μονάδα του έπεσε σε ενέδρα από τους Ταλιμπάν, το 2009. «Ενα μέλος της μονάδας σκοτώθηκε και αρκετοί άλλοι τραυματίστηκαν σοβαρά», είπε στους Times. «Μετά ανακαλύψαμε ότι το αρχηγείο είχε υποκλέψει τις επικοινωνίες των Ταλιμπάν που έστησαν την ενέδρα. Ωστόσο, τα ξεπερασμένα εργαλεία και η αναλογική ανταλλαγή πληροφοριών σήμαιναν ότι οι πληροφορίες δεν έφτασαν ποτέ σε εμάς, χάθηκαν στο χάος, σε μια τεράστια περιοχή επιχειρήσεων». Ο ίδιος και ο Βίλικο Νουρμόγια, ένας άλλος βετεράνος του εσθονικού στρατού, δημιούργησαν την SensusQ και το λογισμικό της, Winning Mind, το 2020, με στόχο να διορθώσουν τις «κρίσιμες» αποτυχίες ανταλλαγής πληροφοριών που είχαν δει στο πεδίο. «Οι περισσότεροι σύμμαχοι παραμένουν ευάλωτοι λόγω της μη έγκαιρης μεταφοράς πληροφοριών, που δημιουργεί έλλειψη κατανόησης της κατάστασης», εξήγησε ο Κάσελεχτ.

Η εταιρεία έχει προσελκύσει αρκετές διακεκριμένες προσωπικότητες στο διοικητικό της συμβούλιο, συμπεριλαμβανομένου του Ρίχο Τέρας, πρώην αρχηγού του στρατού της Εσθονίας, και της Στέφανι Μπελίστρι, η οποία υπήρξε μια από τους κορυφαίους αξιωματούχους της CIA. Παράλληλα με τα κεντρικά της γραφεία στο Ταλίν, η εταιρεία έχει γραφεία στο Λονδίνο και την Ουκρανία και υποστηρίζει την ανάπτυξη του δυτικού συνασπισμού στο έδαφος στο Ιράκ. Τα συστήματά της έχουν σχεδιαστεί για να βοηθούν τους αναλυτές πληροφοριών να συλλέγουν και να ταξινομούν τις πληροφορίες, από το κοσκίνισμα δεδομένων έως τη σύνταξη αναφορών με τη βοήθεια ΤΝ.

Η Ντεζιρέ Μαμ, η οποία εργάζεται στην επιχειρηματική ανάπτυξη της SensusQ και είναι επίσης τραγουδίστρια της ποπ, είπε ότι οι υπηρεσίες ασφαλείας συνεχίζουν να αναπτύσσουν τις αναλύσεις τους με καθημερινό εμπορικό λογισμικό, όπως το Microsoft Word, το Excel και το PowerΡoint. Η Μαμ είπε ότι το εργαλείο για την αυτόματη δημιουργία «διαγραμμάτων συνδέσμων» που απεικονίζουν τα μοτίβα δεδομένων γύρω από μεμονωμένους υπόπτους, έχει χρησιμοποιηθεί όχι μόνο για στρατιωτικούς σκοπούς, αλλά και για τη σύλληψη φοροφυγάδων και διασυνοριακών λαθρέμπορων. Σε μια εποχή συμβατικών πολέμων, ωστόσο, αυτό που ενδιαφέρει περισσότερο τους στρατιωτικούς διοικητές είναι η δυνατότητα ταχείας αναγνώρισης των πιο σημαντικών απειλών ή στόχων και η εξάλειψή τους με ελάχιστη σπατάλη πόρων

. Ενα από τα projects της SensusQ μπορεί να χαρτογραφήσει εισερχόμενους στόλους εχθρικών drones, να αξιολογήσει το επίπεδο απειλής τους και στη συνέχεια να προτείνει το καλύτερο όπλο για να χτυπηθούν. Η εταιρεία, καταλήγουν οι Times, έχει επίσης αναπτύξει μια ασφαλή εφαρμογή που ονομάζεται Verdandi, την οποία χρησιμοποιούν οι στρατιώτες στην πρώτη γραμμή για να υποβάλουν αναφορές σε πραγματικό χρόνο για τις δραστηριότητες της άλλης πλευράς. 

Τελευταία τροποποίηση στιςΔευτέρα, 03 Φεβρουαρίου 2025 08:07

Προσθήκη σχολίου

Βεβαιωθείτε ότι εισάγετε τις (*) απαιτούμενες πληροφορίες, όπου ενδείκνυται. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.