Θιβέτ - Ενας τόπος, δύο πραγματικότητες

Τα υπερπολυτελή καταλύματα που ανεγείρονται το ένα μετά το άλλο μέσα σε ένα σκηνικό απόλυτης ανέχειας και η αναζήτηση της (χαμένης;) πνευματικότητας ενός υπερβατικού τόπου.

ιάσημο για τα δραματικά τοπία του – τα ανεμοδαρμένα οροπέδια και τις δυσπρόσιτες κορυφές του –, για τα παραδοσιακά χωριά, για τις αρχαίες μονές και για τη βαθιά πνευματικότητά του, το Θιβέτ βρίσκεται τα τελευταία χρόνια στο επίκεντρο μιας εντυπωσιακής τουριστικής αναγέννησης.

Την ώρα που η εικόνα των λασπωμένων δρόμων της Λάσα και οι καθημερινές δυσκολίες των κατοίκων συνθέτουν μια πραγματικότητα φτωχή και δύσκολη, μια άλλη πραγματικότητα, μερικούς μόλις δρόμους από τη φτωχογειτονιά με τις παράγκες και τα ξυπόλυτα παιδιά, δημιουργείται και λάμπει για να προσελκύσει τον παγκόσμιο ταξιδευτή.

Τον τουρίστα με το γεμάτο πορτοφόλι που εκτός από το φολκλόρ αναζητεί και την ύψιστη πολυτέλεια: Πεντάστερα ξενοδοχεία, παραδοσιακές θεραπείες spa, retreats διαλογισμού και προγράμματα ολιστικής ευεξίας συνθέτουν το νέο Θιβέτ.

Photo Credits: Shutterstock

Πρόκειται για ένα σκηνικό που υπόσχεται αυθεντικότητα και πνευματικότητα μέσα από σχεδόν κινηματογραφικά πλάνα προσεκτικά σκηνοθετημένης χλιδής και άνεσης. Πνευματικότητα που διαφημίζεται ως μία ακόμη παροχή ενός θελκτικού τουριστικού πακέτου που περιλαμβάνει επιπλέον τρεις συνεδρίες διαλογισμού, δύο μασάζ και ένα γεύμα σε πολυτελές εστιατόριο με παραδοσιακές συνταγές.

Δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο, η τουριστική ανάπτυξη φέρνει δουλειές και χρήματα στις τοπικές κοινωνίες, αλλά την ίδια στιγμή αλλοιώνει δραματικά το τοπικό χρώμα τους. Ενίοτε το καταστρέφει.

Διεθνείς αλυσίδες όπως η St. Regis, η Shangri-La και η InterContinental, αλλά και βραβευμένα boutique resorts, προσφέρουν στους επισκέπτες ασύγκριτες ανέσεις, από τεράστιες σουίτες με θέα προς το ανάκτορο Ποτάλα μέχρι ιδιωτικά spa με θεραπείες βασισμένες σε αυθεντικές (όπως τουλάχιστον διαφημίζονται) θιβετιανές πρακτικές.

Δεν είναι τυχαίο ότι το spa με τις θεραπείες αιώνιας νεότητας και ευεξίας και ο διαλογισμός αποτελούν κεντρικούς άξονες αυτής της πολυτέλειας. Το ακραίο υψόμετρο, το δραματικό τοπίο, η ατμόσφαιρα και η πνευματική κληρονομιά του οροπεδίου της Κεντρικής Ασίας το επιτρέπουν, σπρώχνουν τους επισκέπτες σε διαδικασίες ενδοσκοπικές. Οι οποίες όσο πιο πολυτελείς γίνονται, ακόμα και αν χάνουν την όποια αυθεντικότητά τους, τόσο περισσότερους τουρίστες προσελκύουν.

Κοντολογίς, ο συνδυασμός της απομόνωσης των Ιμαλαΐων και των υπερσύγχρονων ξενοδοχείων που λειτουργούν πλέον στις πλαγιές τους, δημιουργεί μια ανεπανάληπτη αντίθεση. Και το ταξίδι περιπέτειας που ονειρεύονταν εκείνοι οι οποίοι επιθυμούσαν το απόλυτο break από τους ρυθμούς της καθημερινότητας βλέποντας την ίδια στιγμή τον εαυτό τους ως έναν νέο Ιντιάνα Τζόουνς, γίνεται ταξίδι (και) σε έναν κόσμο πλούτου και χλιδής.

Τα ξενοδοχεία που ξεχωρίζουν

Το St. Regis Lhasa Resort είναι το διασημότερο ίσως πολυτελές ξενοδοχείο του Θιβέτ. Βρίσκεται στην καρδιά της Λάσα, της παραδοσιακής πρωτεύουσας του οροπεδίου, κοντά στο Ανάκτορο Ποτάλα και την Barkhor Street, τον πιο πολυσύχναστο δρόμο της πόλης, και προσφέρει θέα που κόβει την ανάσα.

Οι επισκέπτες απολαμβάνουν 24ωρο butler service, πολλές επιλογές γαστρονομίας και την εμπειρία του Iridium Spa, το οποίο παρέχει θιβετιανές βοτανοθεραπείες συνδυασμένες με σύγχρονες μεθόδους.

Το St. Regis Lhasa Resort είναι το διασημότερο ίσως πολυτελές ξενοδοχείο του Θιβέτ. Photo Credits: Ralph Tooten

Το ξενοδοχείο προσφέρει επίσης meditation garden, εσωτερική θερμαινόμενη πισίνα (την Golden Energy Pool, με πλακάκια που δίνουν την αίσθηση χρυσού) και στούντιο για γιόγκα και πιλάτες. Το Shangri-La Hotel Lhasa, πάλι στη Λάσα, ξεχωρίζει για το μοναδικό του ντιζάιν, που συνδυάζει το θιβετιανό και ευρωπαϊκό στοιχείο, για τους ιατρικά ελεγχόμενος χώρους οξυγόνου για προσαρμογή στο υψόμετρο (Oxygen Lounge), για το πολυτελές spa με τις πολλές αίθουσες θεραπείας για αναζωογόνηση σώματος και πνεύματος και για το Health Club με τις πισίνες του, το πλήρως εξοπλισμένο γυμναστήριο, το τζακούζι, τον χώρο χαλάρωσης και το reflexology pavilion.

Το δε Songtsam Lhasa Linka, ένα ακόμη από τα πολυτελή resorts που λειτουργούν στο Θιβέτ, αντιγράφει και εξωραΐζει την αισθητική των θιβετιανών μοναστηριών και των παραδοσιακών σπιτιών. Το δικό του spa παρέχει αποκλειστικές θεραπείες βασισμένες στις αρχές του θιβετιανού βουδιστικού διαλογισμού και της τοπικής βοτανολογίας.

Το InterContinental Lhasa Paradise προσφέρει πολυτέλεια και θαυμάσια πανοραμική θέα στις γύρω κορυφές.

Το InterContinental Lhasa Paradise, το ξενοδοχείο της αλυσίδας InterContinental που βρίσκεται χτισμένο στο μεγαλύτερο υψόμετρο, μοιάζει με μια σειρά από μεταμοντέρνες πυραμίδες και βρίσκεται στις όχθες του Λάσα.

Διαθέτει 472 πολυτελή δωμάτια και σουίτες με θέα στην κοιλάδα του ποταμού και τα γύρω πανύψηλα βουνά. Και το Hilton Linzhi Resort, που βρίσκεται στις όχθες του ποταμού Yarlung Zangbo, στην επαρχία Νίνγκτσι και σε υψόμετρο περίπου 2.900 μέτρων, διαθέτει 220 δωμάτια και σουίτες με παραδοσιακά θιβετιανά στοιχεία στο ντιζάιν τους και με τον απαραίτητο εξοπλισμό οξυγόνου για τη διευκόλυνση της προσαρμογής στο υψόμετρο.

Τα σημαντικότερα αξιοθέατα

Η αρχέγονη ομορφιά και η βαθιά πολιτιστική κληρονομιά του Θιβέτ δύσκολα αποτυπώνονται με λέξεις. Γιατί εκεί δεν πηγαίνεις μόνο για να κάνεις spa, πηγαίνεις κυρίως για να γνωρίσεις έναν ιδιαίτερο πολιτισμό και για να θαυμάσεις τη φύση.

Photo Credits: Shutterstock

Το Παλάτι Ποτάλα, το αδιαμφισβήτητο σύμβολο της περιοχής, πρώην κατοικία του Δαλάι Λάμα και προστατευόμενο Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, εντυπωσιάζει με τη μεγαλοπρέπεια, τις τοιχογραφίες και τους αμέτρητους ναούς που βρίσκονται εντός του.

Ο ναός Τζόκχανγκ στην καρδιά της Λάσα χτίστηκε τον 7ο αιώνα από τον βασιλιά Σονγκτσέν Γκάμπο για να στεγάσει μεταξύ άλλων ένα πολύτιμο άγαλμα που σύμφωνα με την παράδοση κατασκευάστηκε ενώ ο Βούδας ζούσε και τον απεικονίζει σε ηλικία 12 ετών.

Photo Credits: Shutterstock

Ο ναός είναι κέντρο προσκυνήματος για τους θιβετιανούς βουδιστές, οι οποίοι κάνουν Κora – είδος προσκυνήματος όπου οι πιστοί περιφέρονται και προσεύχονται γύρω από ένα κτίσμα –, ενώ πολλοί προσκυνητές ταξιδεύουν αμέτρητα χιλιόμετρα πεζή για να φτάσουν ως εκεί. Το θερινό παλάτι Norbulingka είναι μια όαση πρασίνου με ιδιαίτερη ιστορική σημασία. Οι μονές Drepung, Sera, Tashilhunpo, Sakya, Ganden και Samye, διάσπαρτες σε όλον το Θιβέτ, ακολουθούν διαφορετικές σχολές του θιβετιανού βουδισμού και προσφέρουν καθεμία την ευκαιρία για μια σύντομη κατάδυση-διαδρομή στο βουδιστικό παρελθόν και παρόν.

Οι ορεινές λίμνες Yamdrok και Namtso καθρεφτίζουν στα πεντακάθαρα νερά τους έναν ουρανό που αλλάζει από λεπτό σε λεπτό και που εκεί που λάμπει καταγάλανος, σκεπάζεται από τεράστια σύννεφα και φέρνει τρομερές καταιγίδες.

Οσο για το Εβερεστ, στα σύνορα του Θιβέτ και του Νεπάλ, δεν χρειάζεται συστάσεις, στεφανώνει την Κεντρική Ασία προσελκύοντας mountaineers και explorers από όλον τον κόσμο, και μας αγναντεύει, θαρρείς, από την υψηλότερη οροσειρά της Γης, τα Ιμαλάια, σαν θεός που με την επιβλητική παρουσία του επιβεβαιώνει κάθε λεπτό που περνάει την ασημαντότητά μας.

Η σκληρή καθημερινότητα των κατοίκων

Ενα ταξίδι στο Θιβέτ είναι εμπειρία ζωής. Ομως δεν μπορούμε να μην επιμείνουμε για ακόμη μία φορά και στη σκοτεινή πλευρά της πολυτέλειας. Γιατί κάθε ρεπορτάζ για τον τουριστικό πλέον τόπο οφείλει να σημειώσει τη μεγάλη κοινωνικοοικονομική ανισότητα που επισκιάζει την ειδυλλιακή εικόνα-καρτ ποστάλ που προβάλλεται όλο και πιο έντονα προς τα έξω. Τα περισσότερα πολυτελή καταλύματα ανήκουν σε διεθνείς ομίλους και εξυπηρετούν σχεδόν αποκλειστικά τους ξένους ταξιδιώτες.

Για την πλειονότητα των Θιβετιανών, η καθημερινότητα παραμένει πολύ διαφορετική: Φτώχεια, περιορισμένη πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες και αγαθά, συχνά χαμηλό βιοτικό επίπεδο.

Η ανάδειξη της Λάσα σε διεθνές τουριστικό spot αυξάνει μεν τις θέσεις απασχόλησης και φέρνει μεγαλύτερη ανάπτυξη, αλλά γεννά και έναν σύνθετο διάλογο για την παράδοση, την αυθεντικότητα, καθώς και για την εκμετάλλευση αυτών των «παρθένων» μέχρι πρότινος τοπίων.

Photo Credits: Shutterstock

Το Θιβέτ του 21ου αιώνα εξακολουθεί να είναι ένας τόπος μεγάλων αντιθέσεων. Από τη μία η αμείλικτη καθημερινότητα και ένας λαός που αγωνίζεται να διατηρήσει ζωντανή την ταυτότητά του μέσα από τις προκλήσεις και την ανέχεια.

Από την άλλη ένα φαντασμαγορικό «σκηνικό» που υπόσχεται στους διεθνείς επισκέπτες εξατομικευμένες υπηρεσίες, πολυτέλεια και στιγμές πνευματικής αφύπνισης σε ακριβά spa. Ο ταξιδιώτης που επιλέγει για τη διαμονή του κάποιο από τα πολυδιαφημισμένα resorts που λειτουργούν εκεί, αποκτά πρόσβαση σε έναν κόσμο που δεν ανήκει στην πλειονότητα των κατοίκων.

Ομως αν έχει τα μάτια του ανοιχτά, αν είναι φιλομαθής και αποφασισμένος να γνωρίσει όσο καλύτερα μπορεί τον παράξενο αυτόν προορισμό, πάντα στον δρόμο του, στις περιηγήσεις του στα φτωχικά στενά της Λάσα ή στις πεζοπορίες του στις μαγικές πλαγιές των βουνών, στην επαφή με τους ανθρώπους και με την ιστορία αυτού του μέρους, θα βρίσκει πάντα ψηφίδες από την αλήθεια, στοιχεία που θα τον βοηθήσουν να κατανοήσει όσο γίνεται πιο βαθιά το «θαύμα» που φωλιάζει στις πλαγιές των Ιμαλαΐων.