Αφιέρωμα στον σπουδαίο Γάλλο σκηνοθέτη Λουί Μαλ

Ο Λουί Μαλ γεννήθηκε στις 30 Οκτωβρίου του 1932 και θεωρείται ως ένας από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της γενιάς του.Σπούδασε στο Ινστιτούτο Ανωτέρων Σπουδών Κινηματογράφου στο Παρίσι - IDEC. Εκείνη την εποχή, ο νεαρός Λουί έδειχνε τα πρώτα δείγματα της καλλιτεχνικής του ιδιοφυΐας, κάτι που δεν πέρασε απαρατήρητο από τον Ζακ Υβ Κουστό, ο οποίος και τον επέλεξε για βοηθό του στο υποβρύχιο φιλμ: "Ο κόσμος της σιωπής" του (1956).

Το 1957, όταν η Νουβέλ Βαγκ, το νέο γαλλικό κύμα δηλαδή, έκανε προκλητικά την εμφάνιση της, ο Μαλ, γύρισε ένα ατμοσφαιρικό θρίλερ, το "Ασανσέρ για δολοφόνους", με ρεαλιστική φωτογράφιση των φυσικών χώρων του Παρισιού και με υποβλητική μοντέρνα μουσική του Μάικλ Ντέιβς.

Από τότε, ο Μαλ έμεινε προσανατολισμένος προς το μοντερνισμό. Κάποιες φορές με μια επιφανειακή και επιπόλαιη, ίσως, έννοια των νέων τρόπων και της τρέχουσας κατάστασης που απαιτούσε η μόδα της εποχής και άλλοτε με μια οδυνηρή και συνειδητή διείσδυση των σημείων της κρίσης του ατόμου και της σύγχρονης κοινωνίας. Έτσι, θα μπορούσαμε να πούμε ότι το έργο του Λουί Μαλ έχει για κύριο χαρακτηριστικό μια θεματική και μορφολογική ποικιλία.

Ο βραβευμένος σκηνοθέτης αναζητούσε διαρκώς την αισθητική του πάθους, τις συνέπειες του απαγορευμένου έρωτα και τις παρεκκλίσεις των αισθήσεων. Ο Μαλ έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον και εστίασε τον φακό και την προσοχή του στην εσωτερικότητα των ηρώων του, δείχνοντας, όπως έλεγε ο ίδιος, "ενδιαφέρον στους χαρακτήρες που καλούνται να αντιμετωπίσουν καταστάσεις, οι οποίες έχουν να κάνουν με το νόημα της ύπαρξής τους".

Ο Λουί Μαλ, έφυγε στις 23 Νοεμβρίου του 1995 και υπήρξε ένας ερωτικός, αισθησιακός, τρυφερός, νοσταλγός της αθωότητας, σαρκαστής των φαντασμάτων του παρελθόντος, αφηγηματικός, ρομαντικός και ρεαλιστής, επικός και λυρικός την ίδια στιγμή. Καταπιάστηκε με δύσκολα και διαχρονικά θέματα, όπως είναι η αιμομιξία ("Το φύσημα της καρδιάς"), η παιδική πορνεία ("Η κουκλίτσα της Νέας Υόρκης"), με το φαινόμενο του ναζισμού ("Επώνυμο Λακόμπ, όνομα Λουσιέν"), με τον Μάη του '68 ("Ο Μιλού το Μάη"), και με άλλα θέματα που απασχόλησαν και συνεχίζουν να απασχολούν τον κόσμο.

Από τα έργα του ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι ταινίες του: "Η φλόγα που τρεμοσβήνει", η "Ζαζί στο μετρό", "Οι εραστές", "Ατλάντικ Σίτι" και το προτελευταίο του έργο "Μοιραίο Πάθος", με τους Τζέρεμι Αϊρονς και Ζιλιέτ Μπινός.

Φιλμογραφία

• 1994 Ο Βάνια στο Μπρόντγουεϊ
• 1992 Μοιραίο Πάθος
• 1990 Ο Μιλού τον Μάη
• 1987 Αντίο παιδιά
• 1986 God's Country (ντοκ.)
• 1985 Alamo Bay   
• 1984 Crackers 
• 1981 My Dinner with Andre 
• 1980 Atlantic City 
• 1978 Η κουκλίτσα της Νέας Ορλεάνης
• 1976 Close Up (ντοκ. μ.μ.) 
• 1975 Black Moon 
• 1974 Place de la république (ντοκ.)   
• 1974 Επώνυμο Λακόμπ όνομα Λυσιέν
• 1974 Humain, trop humain (ντοκ.) 
• 1971 Φύσημα στη καρδιά
• 1969 Calcuta (ντοκ.) 
• 1968 Στον ίλιγγο της ακολασίας
• 1967 Ο κλέφτης
• 1965 Βίβα Μαρία
• 1963 Η φλόγα που τρεμοσβήνει
• 1962 Ιδιωτική ζωή
• 1960 Δύο μάτια είδαν πολλά
• 1958 Οι εραστές
• 1958 Ασανσέρ για δολοφόνους 
• 1956 Ο κόσμος της σιωπής
• 1954 Station 307
• 1953 Crazeologie

Ο Μαλ υπήρξε μία από τις πιο χαρακτηριστικές και χαμηλότονες φωνές του Γαλλικού Σινεμά από τα μέσα της δεκαετίας του '50 μέχρι το 1995, οπότε και έφυγε ξαφνικά από τη ζωή στα 65 του. Επηρεάστηκε από την ακρίβεια των κινήσεων της κωμωδίας του Ζακ Τατί, αλλά και από την πυκνότητα των εικόνων του Μπρεσόν· έζησε έντονα τη Νουβέλ Βαγκ, δεν ταυτίστηκε όμως απόλυτα μαζί της. Πολύπλευρα καλλιεργημένος, ήρθε σε επαφή με όλα σχεδόν τα κινηματογραφικά είδη, από το νουάρ μέχρι το ιστορικό δράμα.

Bαθιά ουμανιστής και ανήσυχος στο πνεύμα, χειρίστηκε με αξιοθαύμαστο τρόπο την κινηματογραφική γλώσσα ισορροπώντας σε αντιθέσεις. Ήταν τρυφερός και τραγικός, κλασικός και μοντέρνος. Ξεκίνησε την καριέρα του με ταινίες μικρού μήκους και το 1956 έγινε βοηθός του Ζακ Ιβ Κουστό στο ντοκιμαντέρ «Ο κόσμος της σιωπής», που βραβεύθηκε με Όσκαρ. Προς τα τέλη της δεκαετίας του '70 μετακόμισε στο Χόλιγουντ, ξαναγύρισε όμως στη Γαλλία.

Οι εννέα μεγάλου μήκους ταινίες του Γάλλου δημιουργού, που θα προβληθούν, στο 22ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας, είναι οι εξής:

• Elevator to the Gallows (Ascenseur pour l'échafaud) / Ασανσέρ για Δολοφόνους
• The Fire Within (La Feu Follet) / Η φλόγα που τρεμοσβήνει
• Murmur of the Heart (Le Souffle au Coeur) / Το φύσημα στην καρδιά
• Lacombe, Lucien / Όνομα Λακόμπ, επώνυμο Λουσιέν
• My Dinner with Andre / Το δείπνο μου με τον Αντρέ
• Au Revoir Les Enfants / Αντίο παιδιά
• The Lovers (Les Amants) / Οι Εραστές
• Atlantic City / Ατλάντικ Σίτι
• May Fools (Milou en mai) / Ο Μιλού το Μάη

Ο σκηνοθέτης, ηθοποιός και σεναριογράφος Λουί Μαλ σε ηλικία 25 ετών γυρίζει την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, "Ασανσέρ για δολοφόνους", με πρωταγωνίστρια τη Jeanne Moreau και μουσική υπόκρουση από τον Miles Davis. Η ταινία κερδίζει το βραβείο Louis Delluc το 1957. Την επόμενη χρονιά συνεργάζεται και πάλι με τη Jeanne Moreau στους "Εραστές". Η "Ζαζί στο Μετρό", μια κωμική μεταφορά του μυθιστορήματος του Raymond Queneau, προβάλλεται το 1960.

Στις ταινίες "Η ιδιωτική μου ζωή" το 1962 και "Βίβα Μαρία!" το 1965, ο Λουί Μαλ σκηνοθετεί μία από τις δημοφιλέστερες ηθοποιούς της εποχής, την Brigitte Bardot. Το 1987 το φιλμ του "Αντίο παιδιά" κερδίζει 7 βραβεία César και το Χρυσό Λιοντάρι στο Φεστιβάλ Βενετίας. Η τελευταία του ταινία, "Ο Βάνια στο Μπρόντγουεϊ", είναι μια διασκευή του Θείου Βάνια του Tchekhov.