Βάρσος, Κηφισιά, από το 1892.

Τι είναι αυτό που κάνει την επιτυχία; Τι είναι αυτό που έχει συντείνει σε αυτό το έργο. Τι άραγε;

Έχει να κάνει με το πόστο; Τους καιρούς, ίσως; Ή μήπως με την τύχη;

Έπεσαν σε εποχές άλλες, τις εκμεταλλεύτηκαν και έτσι έγιναν, θα πουν πολλοί, ίσως, αν όχι σίγουρα, οι κακεντρεχείς. Θα ακούσης χίλιες δυό δικαιολογίες, απόψεις. Και είναι πολλοί.

Τι έχει κάνει με την σημαντική επιτυχία; Όχι δεν είναι οι εποχές, άλλωστε πόσοι έχουν παραλλάσει από την πόλη της Κηφισιάς τόσα χρόνια. Πόσοι αλεξιπτωτιστές που μου έλεγε ένας παλιός Κηφισιώτης. Από την οδό Κασσαβέτη, το πιο κεντρικό σημείο στην πόλη, έχουν περάσει τόσα χρόνια πολλοί, πάρα πολλοί, άλλος συνταξιοδοτήθηκε, άλλος προτίμησε τον εύκολο δρόμο, που έδιναν οι «ξένοι», το εύκολο χρήμα. Ποιός αντιστάθηκε άραγε, ποιος είχε τις γερές βάσεις; Μόνο ο εύκολος δρόμος έχει και τα μείον του, την αποξένωση σου από τον τόπο σου. Ας μη πω και το άλλο, την εύκολη κριτική.   

Παιδί ήμουν και με έστελνε η μητέρα μου, ο παππούς και η γιαγιά να ψωνίσω, γιαούρτια, τσουρέκια και πάντα με λαχτάρα, τα γεμιστά κρουασάν με καρύδι. Ή τα κουλούρια βουτύρου, τα τσουρέκια. Θυμάμαι την μητέρα των αδελφών Βάρσου, να κάθετε στο ταμείο ή να καθαρίζει το ρύζι, για τα ρυζόγαλα. Και πάντα υπήρχαν τα δύο αδέλφια. Πρωί, βράδυ, Κυριακές, γιορτές, πάντα έδιναν ένα βροντερό παρών. Από τότε υπήρχε η ζήλεια και η κακεντρέχεια ανάμεσα στον κόσμο. Κοίτα κάθετε καθαρίζει το ρύζι, αντί να πάει στις διακοπές της ή στο εξωτερικό. Οι εύκολες υπεκφυγές.

Θα πουν ότι ο Βάρσος έχει μείνει πίσω από πλευράς τεχνοτροπίας, τα προϊόντα του είναι ξεπερασμένα. Μπορεί, αλλά το αποτέλεσμα δείχνει ότι το στοίχημα είναι με το μέρος του. Διάλεξε ένα δρόμο δύσκολο, κακοτράχαλο και βγήκε νικητής.

Σήμερα, κάθομαι και αναλογίζομε όλα αυτά και διακρίνω την αιτία της επιτυχίας. Την αιτία αυτής της μεγάλης αποδοχής από τον κόσμο. Η προσήλωση στην δουλειά, αυτό είναι –πιστεύω- το κρυμμένο μυστικό. Τίποτα δεν είναι τυχαίο, τίποτα δεν χαρίζετε σε κανέναν. Ειδικά όταν ο ανελέητος χρόνος κυλάει βρίσκει χαραμάδες και ξεγλιστράει. Τα καθαρά προϊόντα, πάντα φρέσκα, ζεστά, χωρίς να κοροϊδεύει τον πελάτη, χωρίς τις εύκολες αρπαχτές. Τα υλικά του ήταν και είναι στο πέρασμα του χρόνου ίδια, αναλλοίωτα. Οι πελάτες είναι ο πιο σκληρός κριτής. Και σε αυτό το κομμάτι κερδισμένοι είναι δύο. Οι καταναλωτές και η επιχείρηση.

Τίποτα δεν χαρίστηκε στους αδελφούς Βάρσου, μόνο αίμα, ιδρώτα, έχουν τόσα χρόνια χύσει. Και πολύ δουλειά. Τα προϊόντα πάντα φρέσκα, της στιγμής, αυτό είναι το μοναδικό διαβατήριο στην ζωή. Το διαβατήριο της επιτυχίας.

Έχουν περάσει 20 χρόνια περίπου, όταν μια μέρα άκουσα από το ραδιόφωνο, από ένα αριβίστα, έναν τυχάρπαστο επιχειρηματία, που από το πουθενά έβγαλε κάποια χρήματα, πολλά. Ήταν η εποχή της μεγάλης χλιδής. Η εποχή που όλοι σχεδόν οι Έλληνες, μαθημένοι από κάτι τέτοιους τυχάρπαστους, νόμιζαν ότι πλέον θα πρέπει να μην δουλεύουν, αλλά να δουλεύουν τον κόσμο. Ήταν βέβαια «ο διαμορφωτής της κοινής γνώμης», έλεγε τις δεκάδες κουταμάρες του, αλλά έβγαζε χρήματα. Τον άκουσα –τότε- και ήχησε άσχημα στα αυτιά μου να βρίζει επιχειρηματία στην Κηφισιά, γιατί δεν του έδωσε το μαγαζί του να το κάνει café-κλαμπ. Σήμερα, 20 χρόνια μετά, το κατάστημα Βάρσου, το ζαχαροπλαστείο που πουλάει ακόμα τα ίδια προϊόντα είναι εδώ, παρών στους δύσκολους καιρούς, ζωντανό, ακμαίο. Ο επιχειρηματίας που έβριζε και σχολίαζε δυσμενώς όλους, όχι βέβαια τον εαυτό του, είναι σε πτώχευση. Αυτή είναι μια μεγάλη διαφορά, ειδοποιός. 

Φέτος κλείνει η επιχείρηση Βάρσου, 122 χρόνια συνεχούς παρουσίας στην πόλη της Κηφισιάς. Το ζαχαροπλαστείο Βάρσου είναι η μοναδική επιχείρηση, που έχει παραμείνει στην οδό Κασσαβέτη. Το όνομα Βάρσος έχει γίνει επάξια συνώνυμο, με το μεγαλείο της Κηφισιάς.